top of page
  • Kasım ŞEN

SAATLERİ AYARLAMA ENSTİTÜSÜ

Toplantı odasından çıktıktan sonra bir arkadaşımız yanıma yaklaşıp:


-“Ağzının payını verseydin ya, tam da hak etmişti!” dedi. Gerçekten de herkes çileden çıkmıştı. Bir diğeri ise:


-“Böylelerine ayar vermek lazım, ayarı bozulmuş bunların” dedi.


Öylece durdum, sustum. Aklıma Ahmet Hamdi Tanpınar’ın ünlü romanı “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” geldi. Romandaki Hayri İrdal’ın ayar tutmayan “Mübarek” isimli İngiliz yapımı, ayaklı ve yaşlı duvar saati ile yaşadıklarını düşündüm. Mübarek de başına buyruk bir şekilde ayar kabul etmeden çalışmakta ve düzensiz olarak çalar, tıpkı çevremizdeki bazı insanlar gibi.. Kimisine ayar verince, bir süreliğine düzene girse de sık sık ayar ister. Yayı bozuk olanlar ayar da tutmuyor!


Proje ekiplerimizde yer alan herkes aslında kendi saatlerinde yaşar. Bir proje yöneticisi olarak elbette herkesin aynı saati göstermesi ve hiç ayar gerektirmeden tıkır tıkır çalışmasını isteriz. Keşke hep öyle olabilseydi!..


“Erken öten saati kırarlar!..”


Proje ekiplerimizde Mübarek gibi ayar kabul etmeyen, kendine buyruk, ayarsız kişiler olabilir. Bunlar, projede sıklıkla sorun çıkarır, zamansız yere (çalar) tepki gösterir. Bu düzensizlikleri nedeniyle diğer saatlerin (kişilerin) de ayarlarını bozabilir. Sürekli ayar vermekten dolayı artık ayar tutmaz hale gelirler. Ne zaman, hangi şartlarda, kime karşı, nasıl bir davranışta bulunabileceklerini kestirmek zor bir hale gelir. Ancak nasıl ki; Mübarek, Hayri İrdal’ın dedesinden babasına kalan vasiyetin bir mirası ise proje ekiplerimizdeki bu ayarsız kişiler de bize kalan mirastır.


Peki,başka hangi saatlerimiz var?


Proje ekiplerimizde elbette başka saatlerimiz de var. Bazıları çok dakiktir, ayar istemez, sorun çıkarmaz, her zaman işlerini doğru yapar, hep doğru saatleri gösterir. Bunlarla çalışmak zevklidir ancak sayıları pek azdır.


Kimi saatlerimiz sürekli geri kalır. Kimileri ise önden hızlı koşar, ileri gider. Her ikisi de projelerimiz için sıkıntı yaratabilir. Geride kalanı cesaretlendirmek, motive etmek; ileri gideni dizginlemek, yola sokmak, kontrol altına almak proje yöneticisinin görevidir.


Ekibimizdeki bir diğer saat ise; sadece kendinin doğru zamanı gösterdiğini, diğerlerinin yanlış saati gösterdiğini ve hatalı olduğunu iddia edenlerdir. Onlara göre kendilerinden başka herkes hatalıdır. Onlar ne söylerlerse doğrudur, buna herkes biat etmelidirler! Zaman onların istedikleri gibi akmalı ve diğer tüm saatler onlara göre kendilerini ayarlamalıdır.


Ayrıca ekip içerisinde başka bir saati takip eden saatler de vardır. Bunlar, kendilerine referans aldıkları saat hangi zamanı gösterirse ona göre kendilerini ayarlar. Takip ettikleri saati sorgulamaz, hatalı olabileceklerini kabul etmezler. Tam bir bağlılık halinde devam ederler.


Bazı ekip üyelerimizi yeniden harekete geçirmek için sallamak, dokunmak gerekir. Bu tür kişilerin enerjileri azaldıkları için cesaretlendirilmeye ve motivasyona ihtiyaçları vardır. Ciddi bir motivasyon ile yeniden sorunsuz çalışabilirler. Proje yöneticilerinin, böyle enerjisi azaldığı için durmak üzere olan saatleri iyi gözlemleyerek, geç kalmadan müdahale etmesi elzemdir.


“Bozuk saat bile günde iki defa doğruyu gösterir!..”


Proje ekibimizde durmuş durumda olan saatler de olabilir. Ancak bunlar günde iki defa doğruyu gösterdikleri için yaşadıklarını düşünülür. Aslında bozuk ve ölmüş saatlerdir. Bu tür kişiler sadece kuru kalabalık yaparlar. Kimse onların bozuk olduğunu görmez. Proje yöneticileri de onları boş yere sırtlarında taşımak zorunda kalır. Enerjileri tükendiği için o saatler, ayar da tutmaz.


Proje ekiplerimizde yer alan saatlerle yaşanan sıkıntılarımızı kısa bir şiirimle ifade etmek isterim:


Saat: Yelkovanı akrep geçe


Kifayetsiz zaman, ben kifayetsizim kendime

Sar başa, dön başa, sarmaş dolaşa

Sokak lambasından damlar nisan yağmuru

Bir koşuşturmaca, nedir bu hengâme, bu kargaşa.


Saat: Yelkovana akrep var


Ahmet Hamdi Tanpınar’ın romanından güzel bir söz ile konuyu bağlamak istiyorum:

"Saatin kendisi mekân, yürüyüşü zaman, ayarı insandır...


Bu da gösterir ki, zaman mekân, insanla mevcuttur."


Konu ile ilgili fikirlerinizi, yorum ve geri bildirimlerinizi bekliyoruz….


#insan yönetimi #personel



bottom of page